काठमाडौं । मानव शरीरको पछाडिको तल्लो भाग, जसलाई तपाई पुट्ठा, नितम्ब आदि नामले बोलाउनुहुन्छ । संसारमा रहेका सबै जनावरहरूको तुलनामा मानिसको पुट्ठा सबैभन्दा ठूलो हुन्छ ।

सामान्यतया तपाई कस्तो मूर्ख कुरा हो ? भनेर सोच्न सक्नुहुन्छ । कहाँ हात्ती र कहाँ मानिसको नितम्बको तुलना हुन सक्छ, तर यो वैज्ञानिक रूपमा सही छ । आउनुहोस् जानौं कसरी ? यो सम्भव हुन्छ ।

एक व्यक्तिको नितम्बको अकारबाट त्यो व्यक्तिको स्वास्थ्यको अनुमान गरिन्छ । तपाईको नितम्बको आकार तपाईको जीन्समा निर्भर गर्दछ ।

अन्यथा, यदि तपाई जिम जानुहुन्छ र स्क्वाट्स वा लुङ्गिङ गरेर नितम्बको सही आकार दिनुहुन्छ भने त्यो पनि राम्रो कुरा हो ।

तर इन्स्टिच्युट अफ ह्युमन एनाटमी (आईएचए) ले संसारमा रहेका सबै प्राणीको नितम्बको तुलनामा मानव हिप सबैभन्दा ठूलो भएको बताएको छ ।

मूलतः यो तुलना शरीरको अनुपातमा नितम्बले गरिन्छ । अर्थात्, हात्तीको नितम्ब मानव नितम्बभन्दा धेरै गुणा ठूलो देखिन सक्छ । तर यो हात्तीको शरीरको तुलनामा सानो छ ।

जबकि मानिसको नितम्ब उसको शरीरको तुलनमा ठूलो हुन्छ । यसरी, मानव नितम्ब पशुसहित सबै प्राणीहरूको नितम्ब भन्दा ठूलो हुन्छ ।

आखिर, यसको पछाडिको कारण के हो ? मानव नितम्बमा ग्लुटेल फोल्डहरू हुन्छन् । त्यहाँ एक ग्लुटेल क्लीफ्ट पनि छ ।

आईएचएका सह–संस्थापक जोनाथन बेनिनो र प्रयोगशाला निर्देशक जस्टिन कोटलले यसको पछाडिको पूर्ण कथा बताउने एक भिडियो जारी गरेका छन् ।

उनीहरुले नितम्बको तन्तुले यसलाई कसरी सबैभन्दा ठूलो बनाउँछ भन्ने बताए । नितम्ब आखिर कसरी शरीरको कंकाल अर्थात् हड्डीसँग जोडिएको हुन्छ ।

जोनाथन र जस्टिनले मानव शव प्रयोग गरेका छन् । त्यो हो, दान गरिएको मानव शरीर । उनीहरुले मानव नितम्बको चिरफार गरेर अध्ययन गरेको बताए । यसको शरीर रचना अर्थात् आन्तरिक संरचना बुझ्नको लागि यो सबै गरिएको हो ।

छाला, डर्मिस र एपिडर्मिस माथिल्लो तह बनेको हुन्छ । यसको तल हाइपोडर्मिस आउँछ, जुन फ्याटी तन्तुबाट बनेको हुन्छ, जसलाई एडिपोज भनिन्छ । एडिपोज भनिने तन्तुको मोटोपन शरीरमा रहेको बोसोमा निर्भर गर्दछ । जति धेरै बोसो, त्यती ठुलो आकारको नितम्ब हुन्छ ।

तर, यसको पछाडि अर्को कारण पनि छ । त्यो ग्लूटियस मैक्सिमस हो । यो शब्द हलिउड फिल्म ट्रान्सफर्मरको भुमिका जस्तो लाग्छ । खैर, यसको काम पनि त्यस्तै छ ।

यो मांसपेशीहरूको समूह हो, जसले व्यक्तिलाई हिँड्न, बस्न, सुत्न र व्यायाम गर्न मद्दत गर्छ । धेरै शरीरको वजन यसको माथि र तल रहन्छ । यसले शरीरमा सन्तुलन कायम बनाउँछ ।

ग्लूटियस मैक्सिमस तपाईंको मेरुदण्डमा जोडिएको हुन्छ । जसले नितम्ब र फेमर (फेमर, जसलाई तिघ्राको हड्डी, खुट्टाको माथिल्लो हड्डी वा पछाडिको खुट्टा)लाई जोड्छ ।

त्यसरी तपाईं आरामसँग हिँड्न सक्नुहुन्छ । त्यसैले यसलाई बलियो बनाउन मानिसहरु जिममा डेडलिफ्ट पनि गर्छन् । ताकि ग्लुटस विस्तार गर्न र अधिकतम रूपमा संकुचन गर्न सक्षम होस् ।

यसले हाम्रा दुवै खुट्टालाई सन्तुलनमा राखेर हिँड्न, दौडन वा कुनै पनि प्रकारको व्यायाम गर्न मद्दत गर्छ । चारै खुट्टामा चल्ने जीवहरूको ग्लुटस म्याक्सिमस मांसपेशी बलियो हुँदैन ।

न त त्यसको आकार पनि सही देखिन्छ, उनीहरुको ग्लुटस म्याक्सिमस मानिसको जस्तै बलियो हुँदैन् । जति धेरै मांसपेशी प्रयोग गरिन्छ, त्यति नै यसको शक्ति बढ्छ । यसको आकार पनि बढ्छ ।

चार खुट्टामा हिड्ने जनावरहरूका लागि यो काम सजिलो छैन । त्यसका लागि तपाईलाई मानव हड्डीको संरचना चाहिन्छ । मानिसले आफ्नो शरीरको यो भागको कारण धेरै महान कार्यहरू गरेका छन् ।

द्रुत दौडने रेकर्ड, साइकल रेकर्ड, बेस बल रेकर्ड, खेलकुद आदि कुरामा मान्छेहरु जनवार भन्दा धेरै अगाडि छन् । एक व्यक्ति घण्टौंसम्म बसेर विमान उडाउँन सक्छन् । गाडी, कार पनि चलाउन सक्छन् । मान्छेहरु कठीन योग अभ्यास पनि गर्छन् ।

सम्बन्धित खबरहरु