जनबोली न्यूज नेटवर्क
धार्मिक ब्यूरो । नागदह यज्ञ, ऋषि मन्त्रः आज नागपञ्चमी हो । भदौ २ गते नागपञ्चमी मनाइँदैछ । नागपञ्चमीका दिन नागको पूजा गर्ने विधि छ ।
महाभारतका अनुसार राजा जनमेजयले आफ्ना पिता राजा परीक्षितको मृत्युको बदला लिन नागदह यज्ञ गरेका थिए जसमा संसारका सबैभन्दा ठूला नागको बलि दिइएको थियो।
जसका कारण सारा सर्प दौड नै नष्ट हुन लागेको थियो । तर आस्थावान ऋषिको तपस्याले यो यज्ञ समाप्त भएको थियो । कुन ऋषिको नाम लिएर नागदह यज्ञको अन्त्य कसरी भयो र सर्पहरू कसरी भाग्छन् थाहा पाउनुहोस्ः
नागदह यज्ञ कसले रोक्यो
महाभारतका अनुसार राजा जनमेजयका पिता राजा परीक्षितको तक्षक सर्पको टोकाइबाट मृत्यु भएको थियो । जसको बदला लिन राजा जनमेजयले नागदह यज्ञ गरे ।
त्यसबेला तक्षक नाग देवराज मृत्युको डरले इन्द्रको घरमा गएर लुके । जब आस्तिक ऋषिलाई यो यज्ञको बारेमा थाहा भयो तब उनले यज्ञ देवताको प्रशंसा गर्न थाले।
यो देखेर राजा जनमेजयले आस्तिक मुनिलाई वरदान दिन बोलाए । त्यसपछि आस्तिक मुनिले नागदह यज्ञ रोक्न अनुरोध गरे। सुरुमा राजा जनमेजयले इन्कार गरे तर पछि ऋषिहरुको मनमा राजी भए ।
सर्पको बलि रोकेर आस्तिक मुनि आफ्ना मामा र सर्पका राजा वासुकीकहाँ जाँदा त्यहाँ उपस्थित सबै सर्पहरूले आस्तिकको प्रशंसा गरिरहेका थिए । तब वासुकी प्रसन्न भए र आस्तिक मुनिलाई वरदान माग्न भने।
तब आस्थावान मुनिले भने कि जसले मेरो नाम लिन्छ उसलाई कुनै पनि सर्पसँग डराउनु पर्ने नहोस् । त्यसपछि वासुकीले उनलाई यो वरदान दिए। यसैले आस्तिक मुनिको नाम लिए मात्रपनि सर्पको भय हुन्न भन्ने धार्मिक विश्वास रहेको छ ।
आस्तिक मुनि की मंत्र
सर्पापसर्प भद्रं ते गच्छ सर्प महाविष। जनमेजयस्य यज्ञान्ते आस्तीकवचनं स्मर।।
आस्तीकस्य वचः श्रुत्वा यः सर्पो न निवर्तते। शतधा भिद्यते मूर्ध्नि शिंशवृक्षफलं यथा।।