हिमाञ्चल । हिमाञ्चल प्रदेशको किन्नौर जिल्लाको सांगला उपत्यका एक धेरै सुन्दर ठाउँ हो । जसले विश्वलाई आकर्षित गर्दछ । सांगला उपत्यका हिमालयमा पर्ने विश्वकै सबैभन्दा सुन्दर उपत्यका मध्ये एक हो। सांगला उपत्यकाको बीचबाट बग्ने बास्पा नदी कर्छाममा सतलज नदीमा मिसिन्छ । करछामबाट सांगला उपत्यका सुरु भएर चितकुलमा पुग्छ । चितकुल भारतीय सीमाको अन्तिम गाउँ पनि हो।
सांगला हिउँले ढाकिएको अग्ला पहाडको बिचमा बसेको एउटा सुन्दर उपत्यका हो । सांगलामा स्याउ, खुबानी, ओखर र अन्य फलफूलका बगैंचा छन् । यहाँको स्याउ हिमाचलका अरु भागभन्दा निक्कै फरक र राम्रो छ । अधिकांश गाउँहरू नदी किनारका छन् । उपत्यका देवदारको जंगलले घेरिएका छ । यी उपत्यकाहरूले उनीहरूलाई मात्र आकर्षित गर्छन्। ग्लेशियरको बास्पा नदीको चिसो पानीमा ट्राउट माछा पाइन्छ । कतिपय पर्यटक ट्राउट मार्न नदीमा घुँडा टेक्ने चिसोमा मज्जा लिइरहेका हुन्छन् ।
साहसिक कार्यले भरिएको यस उपत्यकामा खोलाको किनारमा क्याम्पिङ पनि गरिन्छ । रछाम नजिकै क्याम्पिङ गर्ने ठाउँहरू धेरै नै राम्रा छन् । जहाँ खुला आकाशमुनि पालमा रात बिताउदा बेग्लै आनन्द हुन्छ । संसारको सबैभन्दा खतरनाक सडक मध्ये एक सडक द्वारा सांगला उपत्यका पुग्न कम रोमाञ्चक छैन। साङ्ला उपत्यका यात्रा साहसिक र रोमाञ्चक मनपर्ने मानिसहरूको पहिलो रोजाइ बन्दैछ।
सांगला उपत्यकाका केही महत्वपूर्ण स्थान र पदयात्राहरू
कमरु किल्ला – सांगला सहरबाट मात्र २ किलोमिटरको दूरीमा २६०० मिटरको उचाइमा बनेको यो किल्ला यहाँको एक मात्र किल्ला हो । यस किल्लामा धेरै प्रवेशद्वार छन् । मुख्य प्रवेशद्वारमा भगवान बुद्धको ठूलो मूर्ति छ। यस किल्लाबाट सांगला उपत्यकाको सुन्दर दृश्य देख्न सकिन्छ।
सांगला बौद्ध विहार – सांगलामा अवस्थित बौद्ध विहारलाई बरेलेंगी गोम्पा पनि भनिन्छ। यो साङ्ला उपत्यकाको प्रसिद्ध गोम्पा हो।
बेरिङ नाग मन्दिर – उपत्यकाको मुख्य देवता नाग मानिन्छ । सांगला सहरको मध्य भागमा अवस्थित यो मन्दिर उपत्यकाको प्रमुख धार्मिकस्थल हो । जहाँ हरेक वर्ष सेप्टेम्बरमा विशेष मेला लाग्छ।
रक्छम गाउँ – यो गाउँ लगभग उपत्यकाको बिचमा अवस्थित छ । यो एक धेरै सुन्दर ठाउँ हो । यो राखछाम उपत्यका घुम्नका लागि प्रसिद्ध छ । रकछाम देखि बाटसरी सम्म पदयात्रा छ। असार महिनाअघि रकछामदेखि ग्लेशियरसम्म ४ घण्टाको पदयात्रा पनि हुन्छ ।
छितकुल – ३५०० मिटर को उचाइ मा अवस्थित छितकुल सांगला देखि २३ किलोमिटरमा छ। यो भारतको भारत–तिब्बत सीमानामा रहेको अन्तिम बसोबास भएको गाउँ हो । पर्यटकलाई यो गाउँभन्दा बाहिर जान निषेध गरिएको छ । चितकुलमा पहाडी शैलीमा बनेको सुन्दर मन्दिर पनि छ । बास्पा नदीको बायाँ छेउमा रहेको यो गाउँको शिरमा हिमालयका अग्ला चुचुराहरू छन्।
रुपिन पास ट्रेक र सांगला मेडोज ट्रेक – सांगला उपत्यकाबाट सुरु हुने प्रमुख पदयात्रा हुन्।
सांगला उपत्यकामा हिमालयका धेरै दुर्लभ वन्यजन्तु प्रजातिहरूको घर पनि हो। यहाँ धेरै प्रकारका जडीबुटी र विशेष गरी भोजपत्रका रूखहरू पाइन्छ। उपत्यकाबाट झरेको चिसो पानी, झरना र पहाडमा रहेको हिउँले सबैलाई आकर्षित गर्छ ।
शिमलादेखि सांगला उपत्यकाको यात्रासम्म यस भिडियोमा देख्न सकिन्छ।
सांगला घुम्नको लागि उत्तम समय – गर्मीको मौसम सांगला भ्रमण गर्नको लागि सबैभन्दा राम्रो समय हो । विशेष गरी मे देखि जुलाई सम्म उपयुक्त मानिन्छ । यो उच्च उचाइको उपत्यकामा आउनु अघि निश्चित रूपमा न्यानो लुगा ल्याउनुहोस्।
कहाँ बस्ने – सांगला उपत्यकामा सांगलादेखि चितकुलसम्म धेरै होटल, गेस्ट हाउस, रेष्टुरेन्ट र ढाबाहरू उपलब्ध छन् । साथै केही गाउँहरूमा होम स्टेको सुविधा पनि छ । खुला ठाउँमा बस्नेहरूका लागि क्याम्पिङको व्यवस्थापनि छ । सांगला उपत्यकामा गर्मी मौसममा खिचिएका केही तस्विरहरु हेर्नुहोस् ।