काठमाडौं। नेपालमा अमेरिकी अनुदानमा सञ्चालित ३४ कार्यक्रम खारेज भएका छन् । यससँगै, अमेरिकी सहयोग नियोग (यूएसएआईडी) अन्तर्गत नेपालमा सञ्चालित ३२ करोड ४९ लाख २९ हजार ५ सय १६ अमेरिकी डलर (बुधबारको विनिमय दरअनुसार ४५ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ) का यी कार्यक्रम खारेज भएको अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले घोषणा गरेका छन् ।
रुबियोका अनुसार, यी कार्यक्रम अमेरिकी स्वार्थविपरीत खर्च भएका थिए, जसले अमेरिकी राष्ट्रिय हितलाई सेवा गरेनन् र केही अवस्थामा हानि पनि पुर्याए। ६ सातामा वैदेशिक सहायता कार्यक्रमको समीक्षा पूरा भएपछि ५ हजार २ सय कार्यक्रम रद्द गरिएको र बाँकी १ हजार कार्यक्रमको भविष्य अझै स्पष्ट नभएको जनाइएको छ।
यस निर्णयसँगै, नेपालमा संचालनमा रहेका मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसीसी) मार्फतका परियोजना स्थगित गरिएका छन्। साथै, अमेरिकी अनुदानको दुई प्रमुख प्रयोग विधि—‘अन बजेट अन ट्रेजरी’ र ‘अफ बजेट अफ ट्रेजरी’मा भएका कार्यक्रमहरूको अनुदान प्रभावित भएको छ।
आर्थिक सहायता र स्वास्थ्य, शिक्षा, कृषि र समावेशी नीति सुधारका लागि विनियोजित अमेरिकी अनुदानका कार्यक्रमहरूका लागि यकिन विवरण अब आर्थिक मन्त्रालयसँग उपलब्ध छैन। ५ प्रतिशत अनुदान बजेटमा समावेश हुने कार्यक्रमका लागि भने यूएसएआईडी र नेपाल सरकारको बीच सहमति जारी छ।
अमेरिकाले २०२२ मा ६५ करोड ९० लाख अमेरिकी डलर अनुदान दिने सम्झौतासमेत गरेको थियो, जसका लागि ७ करोड १७ लाख डलर नेपाल सरकारको बजेटमा समावेश गर्ने योजना थियो।
समग्रमा, रुबियो र अमेरिकी विदेश मन्त्रालयका अधिकारीहरूले यस निर्णयलाई राष्ट्रको सुरक्षा र विकासका लागि आवश्यक ठानेका छन्। कान्तिपुरबाट
प्रकाशित मिति : २०८१ फाल्गुन २९ गते बिहिवार
